Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) 22 Haziran 1970 yılında aşağıda isimleri belirtilen dokuz öğretim üyesinin bir araya gelmesiyle İstanbul’da kurulan, Göğüs Hastalıkları Uzmanlarının kar amacı gütmeyen, ulusal, mesleki ve bilimsel ilk uzmanlık derneğidir (Dernek Sicil No: 34-008-084 İstanbul).

Prof. Dr. Rauf Saygın
Prof. Dr. Cem'i Demiroğlu
Prof. Dr. Fahir Melek Göksel
Prof. Dr. Sadi Sun
Prof. Dr. Necati Akgün
Prof. Dr. Meliha Terzioğlu
Prof. Dr. Naci Bor
Prof. Dr. Faruk Yenel
Dr. Fela Ersek

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği’ nin ilk başkanı İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Meliha Terzioğlu (vefat etti) görevini 24 yıl sürdürdü. Prof. Dr. Meliha Terzioğlu’ nun 24 yıllık başkanlığını takiben (1970-1994), 1994 -2000 yılları arasında Prof. Dr. Müzeyyen Erk, 2000-2006 yılları arasında Prof. Dr. Mustafa Yaman, 2006 – 2011 yılları arasında Prof. Dr. Can Öztürk, 2011-2013 döneminde Prof. Dr. Mecit Süerdem, 013-2016 yılları arasında Prof. Dr. Filiz Koşar, 2016-2019 yılları arasında Prof. Dr. Arzu Mirici, 2019-2022 yılları arasında Prof. Dr. Ülkü Yılmaz TÜSAD başkanlığı görevlerinde bulundular. Kasım 2023 tarihinde yapılan olağan genel kurul sonucunda Prof. Dr. Şule Akçay TÜSAD' ın Başkanlığına seçildi ve halen bu görevini yürütmektedir.

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği’nin 12 Temmuz 1971 de Avrupa Solunum Klinik Fizyolojisi Derneği (SEPCR) ile işbirliği yapması hususunda Bakanlar Kurulu Kararı Resmi Gazetede yayınlandı. 13.08.1975 tarih ve 10483 no’lu Bakanlar Kurulu kararıyla Türkiye kelimesinin izni, 28.02.1978 tarih 7/15094 no’lu kararla “Kamu Yararına Dernek” ünvanı alındı. TÜSAD alanımızdaki tek Kamu Yararına Dernek statüsünde bulunan dernektir.

“Kamu Yararına Dernek” ünvanı resmi gazete

TÜSAD; 1972 yılında “Vantilasyonun kimyasal regülasyonu ve ilgili klinik aksaklıklar ve 1978 yılında “Hiperoksi ve O2 toksisitesi” konularında Avrupa Solunum Klinik Fizyolojisi Derneği (SEPCR) ile ortak uluslararası iki sempozyum düzenledi. Her iki toplantının sunumları “Bulletin Europĕen de Pysiopathologie Respiratoire” dergisinde yayınlandı. TÜSAD Başkanı Prof. Dr. Meliha Terzioğlu’nun Avrupa Solunum Klinik Fizyolojisi Derneği’nde (SEPCR) 1973-1977 tarihleri arasında Yürütme Komitesi Üyeliği ve 1977-1981 tarihleri arasında 2. Başkan olarak görev yapması, SEPCR ve Avrupa Pnömoloji Derneği (SEP) ile bilimsel bakımdan ilişkilerin kuvvetlenmesine katkıda bulundu.

TÜSAD’ ın 1975 yılında Magosa’da düzenlediği IV. Ulusal Kongresi, Kıbrıs Türk Federe Devletinde yapılmış ilk Türk bilim toplantısı olma özelliğindedir.

TÜSAD 1975 Kasım ayında ilk kez Olgunlaşma Kursu düzenledi. İstanbul Kursları olarak adlandırılan ve başta göğüs hastalıkları uzmanları olmak üzere, tıbbın her dalından ilgili birçok kişinin katıldığı bu kurslar daha sonraki senelerde de düzenli olarak gerçekleştirildi. 

TÜSAD, Atatürk’ün doğumunun 100. yılı anısına 22 Mayıs 1981 de İstanbul’da Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nde bir toplantı düzenledi. Ayrıca aynı yıl (26-28 Ekim 1981) Diyarbakır’da TÜSAD’ın Ulusal Kongresi yapıldı. İlk olarak 3-7 Ekim 1983 Marmaris Kongresinde, yönetim kurulunun belirlediği bir komisyonun oluşturduğu kurallara göre, genç araştırıcıları teşvik etme amaçlı olarak başarı ödülü verildi. Sonraki yıllarda genç araştırıcılara TÜSAD teşvik ve başarı ödüllerinin düzenli olarak verilmesi sürdürüldü.

İlk SOLUNUM Dergisi, Manavgat 1976 Kongresinin bildirilerinden oluştu. SOLUNUM dergileri ilk yıllarda Nazım Terzioğlu Matematik Araştırma Enstitüsü Baskı Atölyesinde basıldı.

1976 Mayıs ayında İstanbul’da Olgunlaşma Enstitüsü TÜSAD yararına çok başarılı bir defile düzenledi. Bu defileden elde edilen gelir derneğin faaliyetlerine önemli katkı oluşturdu.

2004-2006 dönemi için seçilen yönetim kurulu bir taraftan yapısal ve yönetsel değişikliklere giderek derneğin daha katılımcı, yeniliğe ve değişime daha açık hale getirilmesini, diğer taraftan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği hedef tanımında yer alan “Toplumsal Eğitime” daha fazla önem veren girişimleri gerçekleştirdi.

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği’nin 12 Kasım 2006 tarihli Yönetim Kurulu Toplantısı’nda Akciğer Kanseri, Astım ve Alerji, Fizyoloji, Girişimsel Pulmonoloji, İnfeksiyon, KOAH, Tüberküloz, Yoğun Bakım çalışma gruplarının kurulması kararlaştırıldı. Nisan 2017 tarihi itibarıyla 17 çalışma grubu ve 2 koordinasyon kurulu görev yapmaktadır.

2005 yılında Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği’nin kuruluş tüzüğünün 14. maddesine uygun olarak Ankara ve İzmir Şubeleri kurulması kararı alındı. TÜSAD’ın bu dönemdeki yenilikçi ve atılımcı politikalar geliştirmesi sonucunda; üye sayısında, ulusal kongrelere katılımda, yurt içi ve yurt dışı toplantılarında çok önemli artışlar gerçekleşti. Özellikle TÜSAD Akademi’nin kurulması ile ulusal kongreler dışındaki eğitici toplantılar ve mesleki gelişim kursları çok zenginleşti.

2014 yılında kurulan TÜSAD Genç Akademisyenler (GEAK) grubu ülkemizin farklı şehirlerinde görev yapan hekimlerden oluşuyor. GEAK; yurt genelinde genç akademisyenlerin üye olduğu göğüs hastalıkları alanında bilimsel ihtiyaçları belirleyen, bu konuda bilimsel toplantı ve çalışma projeleri oluşturan, bilimsel çalışmalar yapan ve bunları yayına dönüştürmeyi amaçlayan bir oluşumdur. TÜSAD GEAK aynı zamanda genç akademisyenlerin mesleki gelişimine yönelik araştırma yaparak yeni projeler üretmektedir.

TÜSAD; açılımları ile global anlamda ve Türkiye çapında bir uzmanlık derneği olmanın sorumluluğunu bu dönemde daha yoğun olarak hissederek gelişmiş ülkelerdeki benzer yapılanmaların üyelerine sağladığı olanakların hemen hepsini üyelerine sunmayı başardı. Üyelerine ve halka yönelik olarak çok zengin yayın etkinliklerini başlattı ve halen gittikçe artan sayıda yayınlarını sürdürmektedir. Üyeler arası internet tabanlı iletişim platformu, çok zengin içerikli dernek web sitesi ve dernek etkinliklerinin yansıtıldığı “Solunum Aktüel” gazetesi ile üyelerine düzenli bilgi aktarımı sağlamaktadır. KOAH Çalışma Grubu tarafından “KOAH Bülteni”, Astım ve Alerji Çalışma Grubu tarafından “Astım Bülteni” yayınlanmaktadır.

Derneğin düzenli hakemli bilimsel dergisi olan SOLUNUM çok sayıda dizin sistemlerine dahil olarak araştırıcılara destek vermektedir. 2014 yılında alınan karar ile derginin ismi “EURASIAN JOURNAL OF PULMONOLOGY” olarak değiştirildi ve yayın dilinin İngilizce olmasına karar verildi.  2015 yılında Thomson Reuters’ın Web Of Science indeksine alındı.Ayrıca TÜBİTAK Ulakbim, Türkiye Atıf Dizini, Index Copernicus, EBSCO, CINAHL,Proquest, DOAJ ve HINARI tarafından indekslenmekte olup, SCI’nin öncüsü olan ve ESCI’ye kabul edildi. Dergi 2018 yılında alanında uzman ve küresel çapta faaliyet gösteren, dünyanın en geniş erişime açık yayıncı (open access publisher) şirketi olan Wolters Kluwer| Medknow iş birliği yaptı. 2022 yılından itibaren Kare Publishing tarafından yayımlanmaktadır

2011-2013 döneminde gerek hastalarımıza ve halka yönelik, gerekse göğüs hastalıkları alanındaki mesleki gelişime yönelik yürütülmekte olan bilimsel faaliyetler artan bir ivme ile devam ettirildi. “Şubeler Yönetmeliği”, “Çalışma Grupları Yönetmeliği”, “Bilimsel Toplantılar Yönetmeliği”, “Etik Kurul Yönergesi”, “Araştırma Destek Fonu Yönetmeliği” gibi düzenlemeler özenle hazırlandı ve uygulanmaya başlandı.  

Yenilikleri yakından takip etmek ve kurumsallaşmanın gereği dönemin ihtiyaçlarını karşılayabilmek için tüm yönetmelikler kapsamları detaylandırılarak  2019 yılında yenilenerek merkez yönetim kurulumuz tarafından yürürlüğe sokuldu.

TÜSAD’ın 2015 yılında erişime açılan “Solunum365”, alanında 365 gün sürekli eğitim sağlayacak olan bir platformdur. Bu projenin amacı bilgileri tazelemek, güncellemek, kolay ulaşılabilmesini sağlamak ve en güncel yaklaşımları ilgili tüm hekimlerle paylaşmaktır. Modüllerin tamamını başarı ile tamamlayan hekimlerin aldığı bu eğitim TTB tarafından kredilendirilecek, ayrıca “nefes puan” kredilendirme sistemi ile de katılımcılara kitap, kurs, kongre katılımı gibi destekler sağlanmaktadır. Son dönemde platforma eklenen ‘’tanısal işlemler’’ ve ‘’araştırma planlama ve temel istatistik’’ modülleri ile içeriğin üyelerimizin tüm ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde genişletilmesi amaçlanmıştır.

2018 yılında TÜSAD Akademi Portalı yenilenen yüzü ile alanında ilk kez uygulanan, akademi kapsamında gerçekleştirilen toplantıların video çekimleri, canlı yayın sunumları, derlemeler, uzlaşı raporları, olgu sunumları, olgu gönderme, soru sorma gibi verileri indekslenmiş olarak kolay ulaşılabilir hale getirildi. Akademi kapsamında gerçekleştirilen tüm toplantıların video kayıtlarının yer aldığı portal en önemli hedeflerimizden 365 gün sürekli eğitim faaliyetlerimizin en önemli destekçisidir.

TÜSAD’ın doğrudan toplum sağlığını ilgilendiren çalışmalarının yanı sıra TÜSAD üyelerinin uzmanlık alanlarında kaleme aldığı makalelerin de yer aldığı Nefesalalim.com, 2018 yılında yenilenen yüzü ile ziyaretçileriyle buluşmaya açıldı. Sade içeriği ile okurlarına keyifli bir okuma deneyimi sunan Nefesalalim.com, video içeriklerine de yer veriyor.

Yıllık kongrelerin yanı sıra hemen her dönemde uluslararası dernekler ile iletişim ve işbirliği içinde olan TÜSAD alanımızdaki ilk dünya kongresi olan 17. Asya Pasifik Kongresini 2003 yılında başarı ile gerçekleştirdikten sonra benzer işbirlikleri devam etti.  En son TÜSAD desteğinde, EABIP ile birlikte organize edilen 2nd European Congress for Bronchology and Interventional Pulmonology (ECBIP, April 27-30, 2013- İzmir) kongresi, Avrupa ölçekli önemli bir kongre olarak ülkemizde gerçekleştirildi. TÜSAD ve ISAM (International Society for Aerosols in Medicine) tarafından ortaklaşa düzenlenen “Basic Principles and Clinical Applications of Aerosol in Medicine“ sempozyumu 02 Ekim 2013’de Çeşme’de düzenlendi. Yine aynı yıl “COPD Istanbul” sempozyumu başarıyla gerçekleştirilerek bu toplantının uluslararası bilim insanları tarafından oluşturulan bir kurul tarafından düzenlenmesi kararı verildi Ayrıca 4th European Congress for Bronchology and Interventional Pulmonology (ECBIP, April 27-30, 2016- Belgrad) kongresi TÜSAD desteğinde ve EABIP ile birlikte yapıldı.

2011 yılında yapılan Olağanüstü Genel Kurul’unda Dernek Tüzüğü değiştirildi. Tüzükteki en önemli değişiklik; “Merkez Yönetim Kurulu asıl üyeleri arka arkaya en fazla iki dönem görev yapabilir ve Merkez Yönetim Kurulu başkanı arka arkaya olmaması kaydı ile en fazla iki dönem başkanlık yapabilir” kararı alınmıştır. Bu sayede TÜSAD yönetim biçimi çok daha demokratik, etkin ve yaygın katılıma uygun hale getirildi. Diğer yandan TÜSAD Genel Merkez Ofisi yeniden yapılandırılarak derneğin kurumsal yapısı çok daha güçlendirildi. 

2019 yılında yapılan Olağan Genel Kurul’unda Dernek Tüzüğünde değişiklik yapılmıştır. Yürürlükte olan tüzüğe ek olarak yapılan en önemli değişiklik; Solunum sistemi hastalıklarının tedavisi ile ilgili bilimsel verilere dayanmayan tanı ve tedavi uygulamaları ile ilgili olarak tüm sağlık otoriterleri ve bürokrasisine bilgilendirmeler yapmak, hastaları ve toplumu bilgilendirmek amacıyla basın toplantıları düzenlemek, yazılı ve sözlü basında duyurular yapmak ve sosyal medyayı etkin bir şekilde kullanma kararı oldu.

TÜSAD, “TÜKENMEYEN NEFESLE” sloganı ile yarım asırlık geçmişinde; 44 ulusal kongre, sayısız bilimsel toplantı, sempozyum, çeşitli bilimsel yayınlar, ödüller, araştırma proje destekleri, çok sayıda uluslararası sempozyum, iki dünya kongresi, halka yönelik ve değişik sağlık sorunlarına odaklanan farkındalık projelerine imza attı.  Sağlık Bakanlığı, Türk Tabipleri Birliği ve diğer kuruluşlarla iş birliği içerisinde yürütülen birçok etkinliği başarıyla gerçekleştirdi. 

TÜSAD, Türk Göğüs Hastalıkları Yeterlilik Kurulu oluşturulması çalışmalarına kuruluşundan itibaren aktif olarak destek verdi ve katılım sağladı.

TÜSAD; Merkez Yönetim Kurulu, şubelerinin yönetim kurulları, çalışma grupları ve koordinasyon kurulları (Astım ve Alerji, Akciğer Kanseri, Fizyoloji, Girişimsel Pulmonoloji, İnfeksiyon, KOAH, Tüberküloz, Yoğun Bakım, Solunum Rehabilitasyonu, Difüz Parankimal Akciğer Hastalıkları , Pulmoner Vasküler Hastalıklar  Mesleki ve Çevresel Solunum Hastalıkları-İş Sağlığı, Tütün Kontrolü, İnhalasyon Tedavileri, Uyku Bozuklukları, Geriatri , Plevra Çalışma Grupları ile Göğüs Cerrahisi ve Çocuk Göğüs Hastalıkları ile toplum sağlığına katkı, üyelerimizin  bilimsel anlamda desteklenmesi ve meslek örgütü olmanın gerektirdiği faaliyetleri planlamakta ve gerçekleştirmektedir.

Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Grafik Bölümü iş birliği ile TÜSAD’ın 50’nci yılı temalı logo yarışması düzenlendi. Bu yarışmanın amacı; göğüs hastalıkları alanında ülkemizin ilk bilimsel meslek kuruluşu olarak 1970 yılında kurulan ve bugün Türkiye genelindeki 4 binden fazla üyesi ile toplumsal ve mesleki eğitimi- araştırmaları destekleyerek halkımızın akciğer sağlığını korumayı amaçlayan TÜSAD’ın kimlik unsurlarını ve değerlerini yansıtacak, temsil ettiği solunum sağlığı konusundaki farkındalık çalışmalarını destekleyecek, özgün bir 50’nci yıl logosunun oluşturulmasıydı. TÜSAD, seçilen logoyu 2020 yılı boyunca hayata geçirilecek tüm etkinlik ve çalışmalarında kullanarak bu özel yaşın anlam ve önemine vurgu yaptı.

2019-2021 döneminde Yarım asırlık derneğimizin gücü ve tecrübesiyle birlikte çoğalmak için paylaşmak mottosuyla alanımızdaki bilimsel yenilikleri üyelerimize ulaştırmanın sistemli bir hale getirilmesi sağlandı. Tüm çalışma gruplarımız ve koordinasyon kurullarımızın el birliğiyle her hafta farklı bir çalışma gurubu tarafından yönelttiğimiz “Güncel Solunum” başlıklı literatür paylaşımları projesi hayata geçirildi.

50 yıllık tecrübemizle İLK’lere imza atmaya tükenmeyen nefesle devam edeceğiz.